Danas se navršavaju tačno 102 godine od dana kada je Fudbalski klub Željezničar odigrao svoju prvu utakmicu u historiji.
Tog 17. septembra 1921. godine igrači tek osnovanog kluba željezničkih radnika iz Sarajeva su ispunili jedan od posljednjih uslova koje je pred njih postavio tadašnji Sarajevski fudbalski podsavez za zvanični prijem.
Iako ovaj datum to zapravo i nije, 17. septembar se upravo zbog ovoga često navodi kao početak djelovanja Željezničara. Ideja je rođena godinu dana ranije, a igrači su trenirali i igrali neformalne utakmice mjesecima prije. Međutim, tog 17. septembra 1921. godine je odigrana utakmica koja je i definitivno označila početak jedne prekrasne priče.
Kao da se već tada moglo naslutiti da put ka uspjehu neće biti običan. Željezničar je na podmetanje nogu nailazio već u svojim prvim koracima. Mnogima nije bilo u interesu da se ozvaniči rad kluba koji je, samom činjenicom da je otvoren za sve, predstavljao potencijalnu prijetnju postojećim klubovima, preteženo okupljenim u jednonacionalnim krugovima.
Uprkos tome, entuzijazam zaljubljenika u tadašnju krpenu loptu je nagrađen saopćenjem Sarajevskog fudbalskog podsaveza od 30. jula 1921. u kojem je pisalo: “Željeznički športski klub Sarajevo može se primiti za člana Podsaveza tek nakon odigravanja dvije utakmice”.
Brojne iz prašine izvučene administrativne prepreke su savladane i odigravanje dvije uslovne utakmice bez incidenta se sada činilo kao pobjednička traka na kraju trke. Prva od dvije utakmice, odigrana 17. septembra protiv SAŠK-a (tada najjačeg bosanskohercegovačkog kluba) je ušla u historiju, a da tadašnji akteri nisu bili ni svjesni šta su pokrenuli.
Utakmica je odigrana subotnjeg popodneva na stadionu na Kovačićima, tada perifernom sarajevskom naselju. Za tu priliku su u Zagrebu kupljene majice, a na istima se dala izvesti lokomotiva kao prvi simbol na dresu Željezničara.
Tim je nastupio u sastavu: Stefan Cicvol, Milan Tomić, Vilim Novak, Rudolf Kefer, Milovan Adamović, Stjepan Katalinić, Ludvig Leple, Dragutin Siber, Dimitije Dimitrijević, Ivan Krajnc i Franjo Cvelfer. U drugom dijelu su nastupili još Ivan Dunkl i Milutin Egić. Konačan rezultat od 1:5 je bio realan odraz snaga između dva još uvijek neravnopravna rivala. No rezultat nije ni bio u prvom planu. Prvi pogodak koji je postigao Dimitrije Dimitrijević i simbolika tog dana su nešto što ostaje za sva vremena.
Već sutradan, odigrana je i druga uslovna utakmica. Poraz od 2:1 protiv Sarajevskog ŠK je značio da je Željezničar ispunio i posljednji uslov za punopravno članstvo u Savezu i da će od sezone 1921/1922 početi sa igranjem prvog zvaničnog takmičenja. Od tada, lokomotiva nezaustavljivo ide već više od jednog stoljeća.
Plavi sa Grbavice u 102 godine postojanja postali su najtrofejniji bh. fudbalski klub, te ekipa iz naše zemlje koja je ostvarila najveći uspjeh u europskim takmičenjima, odnosno Kupu UEFA, gdje je dogurala do polufinala. Željo je odškolovao veliki broj svjetskih zvijezda i reprezentativaca, a sigurno da je u posljednje vrijeme najveće ime Edin Džeko, aktuelni kapiten fudbalske A reprezentacije BiH.
