Prije 44 godine odigrano je 5. kolo Prvenstva Jugoslavije u rukometu, u sezoni u kojoj je banjalučki Borac osvojio titulu prvaka ispred sarajevskog Željezničara, a u Prvoj ligi su nastupala još dva bh. kluba.
Piše: J. MRŽLJAK
Prvenstvo Jugoslavije u sezoni 1980-81 bilo je labuđi pjev bh. rukometa u okvirima bivše zajedničke države. Borac je osvojio sedmu i posljednju titulu prvaka Jugoslavije, a sarajevski Željezničar šestu i posljednju titulu vicešampiona. Time su dva najslavnija bh. kluba osigurala izlazak u Evropu – Banjalučani u Kup evropskih šampiona, Sarajlije u novopokrenuti Kup IHF-a, rukometni pandan fudbalskom Kupu UEFA, odnosno takmičenje u kojem su nastupali vicešampioni nacionalnih prvenstava.
Malo je nedostajalo da bh. dominacija bude potvrđena dvostrukom krunom Borca, ali je banjalučki klub nesretno poražen u finalu Kupa Jugoslavije od zagrebačkog Medveščaka (27:28) nakon slabijeg izvođenja sedmeraca u susretu odluke koji je odigran na terenu protivnika. Sezona 1980-81 se pamti i kao debi dobojske Sloge u elitnom rangu, gdje je BiH imala još jednog predstavnika – ekipu Krivaje iz Zavidovića. Prilika je da se podsjetimo 5. kola slavne sezone 1980-81, odigranog krajem oktobra i početkom novembra prije 44 godine.
Železničar (Niš) – Borac 26:27 (12:17)
Niš, 1. novembar 1980. Hala sportova Čair. Gledalaca 3.000. Sudije: Horvat i Mošnička (Zagreb).
ŽELEZNIČAR: Krstić, Grubić (5), Šarčević (7), Mađar, Petković (2), Kostić (3), Pavlović (3), Živković (4), Girić (2), Stojiljković, Karabatić. Trener: Zoran Živković.
BORAC: Velić, Smajlagić, Rađenović (7), Elezović (7), Štrbac (1), Ćuk, Delić (2), Popović (3), Unčanin (3), Koso (4), Uzeirović, Čatak. Trener: Pero Janjić.
Tek deveto mjesto u sezoni 1979-80, četiri godine nakon osvajanja titule evropskog prvaka, upalilo je alarm u gradu na Vrbasu. Uprava banjalučkog rukometnog velikana je za narednu sezonu (1980-81) na klupu vratila trofejnog trenera Peru Janjića, koji je 1976. Borac predvodio do titule evropskog prvaka. Janjić je vrlo brzo “posložio” tim, sastavljen od posljednjih Mohikanaca iz ekipe evropskog prvaka (Rađenović, Popović, Unčanin) s novim zvijezdama (Velić, Elezović, Štrbac, Koso, Saračević, Smajlagić…) i Borac se vratio u vrh jugoslovenskog rukometa.
Jedna od važnijih pobjeda na putu do titule bio je trijumf u 5. kolu, na vrućem gostovanju u Nišu. Domaći Železničar – kojeg je trenirao slavni Zoran “Tuta” Živković, a jedan od golmana bio Branko Karabatić, otac francuske superzvijezde Nikole Karabatića – bio je inferioran u prvih 30 minuta (12:17). No, u nastavku se istopila prednost Banjalučana, domaći su izjednačili na 26:26, čak imali napad za pobjedu. Na nekih 30-ak sekundi prije kraja je čvrsti blok Banjalučana zaustavio domaće, a u kontri je Enver Koso riješio pitanje pobjednika (26:27).
Krivaja – Željezničar (Sarajevo) 28:33 (13:15)
Nakon što su još jednom za samo bod izgubili titulu prvaka u sezoni 1979-80, rukometaši sarajevskog Željezničara su odlično počeli naredno prvenstvo. Plavi su u poziciji lidera na tabeli tabeli došli na gostovanje kod Krivaje, koja je imala potpuno različit start – četiri utakmice i četiri poraza. Bilo je očito da klub iz Zavidovića polako gubi priključak s vrhom jugoslovenskog rukometa, poslije čak četiri vicešampionske titule tokom ’70-ih.
Meč u punoj dvorani Sutjeska u Zavidovićima prošao je prema položaju na tabeli. Gosti iz Sarajeva, predvođeni nezaustavljivim Gordanom Žigićem (9 golova), Goranom Nerićem (7) i Ćamilom Festićem (6), brzo su preuzeli vodstvo koje nisu ispuštali do kraja. U timu Krivaje najbolji su bili Jasmin Mrkonja (11) i Milanko Savčić (9), ali nisu mogli spriječiti peti uzastopni poraz Zavidovićana (28:33). U narednom kolu su puleni Ivice “Šilje” Dragićevića zabilježili i šesti poraz, u Šapcu od Metalopastike (26:28), i činilo se da je Krivaja otpisana.
Tada se klub iz Zavidovića uzdigao poput Feniksa, do kraja šampionata upisao 10 pobjeda, dva remija i osam poraza i tako izborio opstanak. Ipak, već naredne sezone (1981-82) je Krivaja ispala i više se nije vraćala u elitni rang jugoslovenskog rukometa. Što se tiče Želje, Plavi u nastavku nisu mogli držati korak sa dominantnim Borcem. Na kraju su zauzeli drugo mjesto sa sedam bodova zaostatka za Banjalučanima i izborili plasman u Kup IHF-a, da bi u prvoj sezoni novopokrenutog evropskog takmičenja stigli do finala s njemačkim Gummersbachom (14:23).
Sloga Bosnaprevoz – Kolinska Slovan 18:21 (10:10)
Maglaj, 1. novembar 1980. Sportska dvorana Pobjeda. Gledalaca 2.000. Sudije: Hristić i Cvetičanin (Beograd).
SLOGA BOSNAPREVOZ: Halvadžija, Brkić (1), Čačić (1), Dejanović, Kokić, Dokić (5), Živković (3), Helić (1), Zubak (6), Jovović (1), Đuričić, Radomirović. Trener: Josip Glavaš.
KOLINSKA SLOVAN: Brglez, Ban (1), Mahne (4), V. Bojovič (6), M. Bojovič (1), Vujinović (1), Gorišek, Ravlić, Longo (2), Doblekar, Krivokapić (6), Sirotić. Trener: Jože Šilc.
U sezoni 1980-81 BiH je dobila četvrtog rukometnog prvoligaša. Bio je to dobojski RK Sloga Bosnaprevoz, koji je u prethodnoj sezoni postao prvak Druge lige Zapad, a onda u kvalifikacijama za najviši rang bio bolji od prvaka Druge lige Sjever, budućeg evropskog giganta – ekipe Aero Celje (22:18, 20:23). Iako je Doboj već bio upisan na rukometnu kartu Evrope po čuvenom “TV turniru šampiona”, u gradu nije bilo odgovarajuće sportske dvorane, pa je Sloga svoju prvoligašku epopeju počela u obližnjem Maglaju.
U prepunoj dvorani Pobjeda, Sloga je u 5. kolu dočekala ekipu Kolinska Slovan, zvaničnog prvaka Jugoslavije, tim koji će te sezone preko Steaue i moskovskog CSKA doći do finala Kupa evropskih šampiona. Duel je protekao u znaku odbrana. Dobojlije su uspjele zaustaviti reprezentativca Radivoja Krivokapića, Ljubljančani nisu dozvolili da se razigra Zoran Zubak. Istina, i Zubak i Krivokapić su postigli po šest golova, ali su dosta promašivali. Nakon što je prvi dio završen neriješenim rezultatom (10:10), Sloga je sredinom nastavka povela 15:13 i onda su Dobojlije stale.
Do izražaja je došlo iskustvo gostiju, koji su u finišu preokrenuli rezultat i zabilježili trijumf (18:21). Ključ poraza Sloge bio je katastrofalan učinak u izvođenju sedmeraca – od šest kaznenih udaraca, domaći su pet puta promašili ili im je šut odbranio golman Vlado Brglez. I pored bolnog poraza, Sloga je izborila opstanak u prvoligaškom debiju, što je bio temelj za uspjehe u tri naredne sezone – treće mjesto u prvenstvu (1981-82), finale Kupa Jugoslavije (1982-83), finale Kupa pobjednika kupova protiv Barcelone (1983-84).