Donošenjem presude Evropskog suda pravde u Luxembourgu, kojom se precizira da su UEFA i FIFA, kao vodeća upravljačka tijela evropskog i međunarodnog fudbala, prekršile zakon Evropske unije, kada su 2021. godine spriječile 12 velikih evropskih klubova da formiraju evropsku Superligu, ponovo je aktuelizirana priča o stvaranju ovog elitnog fudbalskog takmičenja.
Piše: Enver Bogućanin
Sud je presudio da su UEFA i FIFA, blokiranjem evropske Superlige, prekršile zakon o konkurenciji i slobodi pružanja usluga EU, a pravila FIFA-e i UEFA-e, prema kojim je za svaki novi fudbalski projekat i učešće igrača u takvim takmičenjima potrebno njihovo odobrenje, sud je proglasio nezakonitim i eklatantnim primjerom monopola i zloupotrebe dominantne pozicije u evropskom klupskom fudbalu.
Španski velikani privrženi ovoj ideji
Presuda Evropskog suda nije odluka o tome da li Superliga treba da postoji ili ne. Presuda predstavlja obavezujuće tumačenje prava EU, a slučaj će biti vraćen privrednom sudu u Madridu, odakle je sve i počelo, nakon što su Barcelona i Real Madrid pokrenuli priču oko formiranja ovog modela fudbalskog klupskog takmičenja. Bez obzira na konačni ishod pred sudom u glavnom španskom gradu, jasno je da ova presuda ima potencijal da oblikuje budućnost evropskog fudbala.
Osim španskih velikana, mali broj evropskih klubova je ostao privržen ovoj ideji. Ključni akteri evropskog klupskog fudbala, uključujući igrače, navijače, trenere, lige, saveze i klubove, već su 2021. godine glasno i jasno rekli da ne žele model koji održava zatvoreni sistem takmičenja od nekoliko privilegovanih klubova, koji bi konstatno igrali jedni protiv drugih i imali svoje rezervisano mjesto u takvom formatu. Tim formatom evropski fudbal bi se praktično ograničio na elitu, a otkazivanjem kvalifikacija na terenu, obesmislio bi se i osnovni koncept zasluga, kao jedan od temeljnih principa u sportskom nadmetanju.
Englezi su protiv
Otpor navijača posebno je bio jak u Engleskoj, a britanska Vlada skoro je izdala saopštenje za javnost u kojem se navodi da je u pripremi izrada prijedloga zakona čije će odredbe spriječiti engleske klubove da se prijave za ovo i slična klupska takmičenja .
Međutim, jasno je da je fudbal već odavno prestao da bude samo igra i zabava za njegove istinske ljubitelje, pa su drastične promjene u organizaciji evropskog fudbala i prilagođavanje novim generacijama koje dolaze, očito, neminovne. A na pitanje – kakav model će se na kraju iskristalizirati i ko će voditi ključne procese u modernom fudbalu – morat ćemo sačekati.
Kada je riječ o klupskom fudbalu u našoj zemlji, mi smo, kao i ostatak regiona, na marginama evropskih i svjetskih dešavanja, još uvijek daleko od ozbiljnih evropskih takmičenja i od mjesta gdje se donose bitne odluke o budućnosti najvažnije sporedne stvari na svijetu.
